Zihinsel Engelliler Sosyal Hayat Modülünün Amacı
Sosyal hayat becerilerini geliştirebilme
Sosyal Hayat Programının Kazanımları
Sınıfını ve sınıfında bulunan araç-gereçleri tanır.
Sınıfta uyulması gereken kuralları belirtir.
Vücut sistemlerini tanır.
Duyu organların tanır.
Vücudumuzda yer alan iç organları tanır.
Başlıca besin maddelerini tanır.
Sağlıklı beslenme yollarını belirtir.
Kaza türlerini tanır.
Kazalardan korunma yollarını açıklar.
Hastalanınca yapılması gerekenleri belirtir.
Sağlık kurumlarını tanır.
Sağlık kurumlarındaki görevlileri tanır.
Yılın bölümlerini tanır.
Mevsimlerdeki değişiklikleri açıklar.
Günün özelliklerini belirtir.
Dünya’mızı tanır.
Güneş’i tanır.
Ay’ı tanır.
Yıldızları tanır.
Havada olan doğa olaylarını belirtir.
Karada olan doğa olaylarını belirtir.
Çevresindeki canlı ve cansız varlıkları tanır.
Canlıların ortak özelliklerini belirtir.
İletişim araçların tanır.
İletişim yerlerini belirtir.
Atatürk’ü tanır.
Türk bayrağını tanır.
İstiklal Marşı’nın anlamını bilir.
Ulusal bayramlarımızı tanır.
Dini bayramlarımızı tanır.
Belirli gün ve hafta kutlama farkında olur.
Yerleşim birimlerini tanır.
Yerleşim birimlerini yönetenleri tanır.
Türkiye’nin harita üzerindeki yerini gösterir.
Haritada bulunduğu ilin yerini gösterir.
Planlı ve düzenli çalışmayı alışkanlık haline getirir.
Sosyal Hayat Programının Süresi
Bu modül için öngörülen süre 160 ders saatidir.
Sosyal Hayat Programının Uygulanması
Sosyal Hayat sosyal bilgiler ve hayat bilgisi konularını kapsamaktadır. Sosyal Hayatınde yer alan kazanımlar zihinsel yetersizliği olan bireyin karşılaşabileceği sorunların çözümünde kullanılabileceği bilgi, tutum ve becerilerini geliştirerek yaşadığı toplumla uyum içinde olmasını sağlayacak nitelikte düzenlenmiştir.
Sosyal Hayatının öğretiminde basitten karmaşığa, somuttan soyuta doğru bir yol izlenmelidir. Öğretmen veya uygulayıcı eğitim-öğretim sürecinde çevre özelliklerini, bireyin ilgilerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini, hazır bulunurluk düzeylerini ve ön bilgilerini dikkate almalıdır.
Öğrenme ve öğretme süreci planlanırken, güncel olaylarla kazanımlar arasında bağlantı kurulmasına özen gösterilmelidir. Özellikle belirli gün ve haftaların kutlanması, Türk inkilaplarıyla ilgili bir olayın yıl dönümü vb. günlerde gazete ve dergilerde çıkan yazılar ve resimler öğrenme ve öğretme sürecine dahil edilmelidir.
Ayrıca, bireylerin yaşanan çeşitli doğal ve toplumsal olaylar arasında bağlantı kurabilmeleri sağlanmalıdır. Zihinsel yetersizliği olan bireylerin çoğunun zihinsel olarak somut işlemler döneminde olduğu dikkate alınmalı, öğrenme ve öğretme ortamında sunulacak olguların yakın çevresinden ve gerçek yaşamdan seçilmesine dikkat edilmelidir.
Zihinsel yetersizliği olan bireylerin çalışma ortamları yalnız derslikler değil ev, okul, kitaplıklar, sergiler vb. yerler olmalıdır. Kazanımların işlenişinde canlı ve cansız kaynaklardan, gezi ve gözlemlerden yararlanılmalıdır. Ayrıca, kazanımların özelliğine göre gerektiğinde araştırma, örnek olay, gösterip yaptırma, gözlem ve rol yapma teknikleri kullanılarak bireyin derse katılım sağlanmalıdır.
Yılın bölümleri, Dünya’mız ve gökyüzüyle ile ilgili çalışmalar yürütülürken uygun doğa olaylarının gerçekleştiği zamanlar seçilmelidir.
Kazanımların gerçekleştirilmesinde tarihî tablolar, kartpostallar, resimler ve filmlerden yararlanılmalıdır. Konuların özelliklerine göre haritalardan ve atlaslardan yararlanılmalı, gerektiğinde bilgiler haritalar üzerinde işlenmelidir.
Yerleşim birimleri ile ilgili kazanımlar işlenirken söz konusu birimlerde yaşanan önemli tarihî olaylardan da söz edilmelidir.
Eğitim ortamı ve çevrede yaptırılacak bütün işlerde onlara iyi ve temiz iş yapma, başlanan işi bitirme ve düzenli olma alışkanlığı kazandırılmalıdır.
Sosyal Hayat Programının Bölümleri
- SINIFIMIZI TANIYALIM
Sınıf
Sınıfta bulunan araç-gereçler
Sınıf kuralları - Sağlıklı yaşam
Vücudun Ana bölümleri
Duyu Organları
İç Organlar
Besin Maddeleri
Sağlıkl Beslenme yolları
Kaza Türleri
Hastalanınca yapılması gerekenler
Sağlık kurumları, kurumlardaki görevliler
- YILIN bölümleri
Mevsimler
Aylar
Haftalar
Günler
DÜNYAMIZ VE GÖKYÜZÜ
Dünya
Güneş
Ay
Yıldızlar
Doğa olayları
- ÇEVREMİZDEKİ VARLIKLAR
Canlı ve cansız Varlıklar
Hayvanlar
Bitkiler
- İLETİŞİM
İletişim araçları
İletişim Yerleri
- ATATÜRK VE BAYRAĞIMIZ
Atatürk
Türk Bayrağı
İstiklal Marşı
- ÖNEMLİ GÜNLER
Ulusal Bayramlarımız
Dini Bayramlarımız
Belirli Gün, Haftalar
YURDUMUZU TANIYALIM
Harita
Yerleşim Birimleri
Sosyal Hayat Modülünde Ölçme ve Değerlendirme
Modülde Ölçme ve Değerlendirme süreci; kaba değerlendirme, öğretim öncesi değerlendirme, öğretim sürecini (ders saati) değerlendirme, son değerlendirme ve öğretim sonrası (dönem sonu) değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Bu aşamalarla ilgili hazırlanan örnek formlara yönelik açıklamalar aşağıda verilmiştir.
Kaba değerlendirme
- Kaba Değerlendirme Formu’nda Sosyal Hayat kazanım değerlendirilmesinde bağımsız olarak yapılan beceriler +, bağımsız olarak yapılamayan beceriler – olarak işaretlenmelidir. Açıklama Bölümünde ise değerlendirme sırasındaki gözlemler yazılmalıdır.
- Kaba Değerlendirme Formu’na kayıt yapılırken bireyin tepkilerine müdahale edilmemeli ve bireye yardımda bulunulmamalıdır.
- Kaba değerlendirme sonucunda aile ile iş birliği yapılarak BEP hazırlanmalıdır.
Öğretim öncesi değerlendirme
- Öğretim öncesi değerlendirme sonuçları, Performans Kayıt Tablosu’nda yer alan öğretim öncesi değerlendirme sütununa işaretlenmelidir.
- Yapılan kaba değerlendirme sonucunda duyu organlarını ayırt eder. kazanımının yetersiz olduğu ve bağımsız olarak yapamadığı varsayılarak bir örnek hazırlanmıştır.
- Öğretim öncesi değerlendirmede öncelikle ele alınan duyu organların tanır kazanımı alt basamaklara ayrılmıştır: Sorulduğunda gözü, kulağı, burnu, dili ve deriyi gösterir.
Öğretim öncesi değerlendirme sütununa duyu organlarını ayırt etme ile ilgili işaretleme yapılırken her bir alt basamak için bireye yönerge verilir ve yapıp yapamadığına bakılır. Her bir alt basamak için bağımsız olarak gerçekleştiriyor ise B, sözel ipucu ile gerçekleştiriyor ise si, model olma ile gerçekleştiriyor ise MO, fiziksel yardım ile gerçekleştiriyor ise FY yazılır.
Öğretim sürecini (Ders Saati) değerlendirme
- Öğretim öncesi değerlendirmeye başlamadan önce bireyin fiziksel ihtiyaçları (yemek, tuvalet vb. ) mutlaka giderilmelidir.
- Öğretim sürecini değerlendirme sonuçları, her ders saati sonunda Performans Kayıt Tablosu’nda yer alan öğretim sürecini değerlendirme sütununa işaretlenir.
- Öğretim öncesi değerlendirme sonucunda bireye duyu organların ayırt etme kazanımının alt basamaklarından bağımsız olarak yapamadıkları üzerinde öğretim yapılacaktır.
Her ders saati öğretiminin sonunda bireyin becerinin hangi basamağında kaldığı öğretim sürecini değerlendirme Form’una işlenir.
d. Performans Kayıt Tablosunun sonunda yer alan aile bilgilendirme Bölümüne duyu organların ayırt etme kazanımının hem öğretilmesinin hem de kalıcılığının sağlanabilmesi için yapılacak olan tekrarlar ile ilgili açıklamalar da bulundurulacaktür.
Son değerlendirme
- Örnek alınan kazanım duyu organlarını ayırt etme olduğu için öğretim sürecinde yapmış olduğumuz son ders saati değerlendirmesi aynı zamanda bireyin bu kazanım için son değerlendirilmesi olacaktır. Bu nedenle son değerlendirme için ayrı bir form hazırlanmışayacaktır.
Öğretim Sonrası (Dönem Sonu) değerlendirme
- Bireyin gelişimi, öğretim süreci değerlendirme sonuçlarına uygun olarak, her ay sonunda Dönem Sonu Bireysel Performans Değerlendirme Formu’na işlenecektir.
- Dönem Sonu Performans değerlendirme Formu doldurulurken kazanıma hangi ayda başlanmış ise o ay ile ilgili sütuna, kazanım bir ay içinde gerçekleşti ise + olara kişaretlenir. Kazanım başlandığı aydan sonraki aylarda devam ediyorsa (kazanım gerçekleşmedi ise) – olarak işaretlenir. Kazanımın gerçekleştiği aya + konur.
- Dönem sonunda öğretimi yapılamayan ve öğretimi tamamlanamayan kazanımlar da Dönem Sonu Bireysel Performans değerlendirme Formuna kaydedilecektir.
Özel eğitim Değerlendirme Kurulu’nca önerilen süre sonunda birey için gerçekleştirilmesi amaçlanan kazanımlardan; gerçekleştirilemeyen ya da öğretimi yapılamayan kazanımlar ayrıntılı olarak, öğretime hiç başlanmadı ise bunun gerekçeleri; öğretime başlanmış olmasına rağmen kazanım gerçekleştirilemedi ise hangi alt basamakta kalındığı RAM Bilgilendirme Bölümünde açıklanacaktır.
Özel eğitim Merkezimizde alanında uzman pedagog ve Özel eğitim öğretmenleriyle zihinsel engelli çocuk ve gençlerimize yönelik eğitim ve öğretim çalışmaları yapılmaktadır.
