Oyun ve Müzik Becerileri Programının Amacı
Oyun ve müzik becerilerini geliştirebilme
Oyun ve Müzik Becerileri Programının Kazanımları
Parça, şekil ilişkisi kurar.
Parça, Bütün ilişkisi kurar.
Hayali oyun taklit eder.
Basit oyunlar oynar.
Sembolik oyun oynar.
İşbirliğine dayalı oyun oynar.
Oyun oynarken akranıyla etkileşime girer.
Oynadığı oyunlar ve materyaller hakkında konuşur.
Basit ritim hareketleri yapar.
Müziğe uygun hareketler yapar.
Müziğe uygun ritim tutar.
Basit Şarkıları seslendirir.
Grupla Şarkı seslendirir.
Basit müzikli oyunlara eşlik eder.
Belli başlı müzik aletlerini tanır.
Müzik aletlerini kçıardıkları seslere göre tanır.
Ezgileri sesini ve çalgısını kullanarak seslendirir.
Kalın ve ince sesleri ayırır.
Bireysel yapılan müzikli oyunlar oynar.
Grupla yapılan müzikli oyunlar oynar.
Programın süresi 500 ders saatidir.
Oyun ve Müzik Becerileri Programının Uygulanması
Oyun becerisi ile ilgili kazanımlararasında öncelik, sonralık ilişkisi yoktur. Dolayısıyla hangi oyundan ya da oyunlardan başlanacağına çocuğun özelliklerine göre karar verilmelidir.
Parça-şekil öğretim sürecine şekil kutusu gibi bireyin dikkatini ve ilgisini çekecek araç gereçler kullanılarak başlanmalıdr.
Parça-Bütün ilişkisi kurma öğretim sürecinde yuvalı 4-5 parçalı yapbozla başlanıp yuvasız 4-5 parçalı yapbozla devam edilmelidir (Yuvalı yapboz, zemin üzerinde her bir şekil için bir yuva bulunan yapbozdur. Yuvasız yapboz ise resme göre takılan, zemine yerleşecek her bir parçanın eşit olduğu, ancak parçalarn üzerindeki resimlerin farklı olduğu yapbozdur.).
Basit, sembolik ve iş birliğine dayalı oyunlar senaryolu oyunlardır.
Basit oyunlar oynama öğretim sürecinde, betimsel ifadeler verildiğinde (bebek acıktı, tabaklar kirlendi vb. ), bireyin ilgili aracı kullanarak betimlenen eylemi gerçekleştirmesi beklenir (kaşık kullanarak bebeği besler ya da tabağı alarak oyuncak mutfağın bulunduğu alana gider ve tabağı yıkar gibi yapar).
Sembolik oyun oynama öğretim sürecinde birey oyun araçlarını kullanarak sözel tepkide bulunur. Doktorculuk, itfaiyecilik, marangozculuk, öğretmencilik, evcilik, pazarcılık vb. sembolik oyunlar oynanabilir.
Öğretim sürecinde bireyin dikkatini çeken ve ilgi alanına giren materyallerle çalışılmalıdır. Oyun oynarken bireyin akranıyla etkileşime girmesi, oynadığı oyunlar ve materyaller hakkında konuşması, süreç ve materyaller hakkında yorum yapması için gerekli yönlendirme ve ortam düzenlemesi yapılmalıdır.
Yaygın gelişimsel bozukluğu olan bireylere verilecek müzik eğitimiyle; göz kontağı kurma, sesleri tanıma, sesleri ayırt etme, sesin kaynağını bulma, vücudunu tanıma, ritim tutma, basit müzikli oyunlar oynama, yeni sözcükler kazanma, müzik aletlerini öğrenme ve kullanma becerilerinin kazandırılması amaçlanmaktadr.
Ritim tutma Yaygın gelişimsel bozukluk tanısı alan bireylerin yaşantısında çok daha önemli bir yer tutmaktadr. Ritim ve müzikli hareketler bireyin kendi yeteneklerini ve bu yeteneklerinin sınırlarını keşfetmesine yardımcı olmaktadır. Bu amaçla ritim ve ses çalışmalarına, doğadaki sesleri ve müziği dinleme, şarkı söyleme, söylediği şarkıyı dramatize etme gibi etkinliklere mutlaka yer verilmelidir.
Müzik diğer gelişim alanlarnn da ayrılmaz bir parçasıdır. Bu nedenle diğer gelişim alanlarındaki kazananımların öğretim sürecinde müzikten yararlanılabilir.
Oyun ve müzik becerilerinin öğretiminde kullanılabilecek yöntem ve teknikler:
Sabit bekleme süreli öğretim yöntemi
Artan bekleme süreli öğretim yöntemi
Davranış Öncesi ipucu ve sınama yöntemi
Davranış Öncesi ipucu ve Silikleştirme yöntemi
Aşamalı yardım yöntemi
Eşzamanlı ipucu öğretim yöntemi
Video kaydı öğretim yöntemi
Doğrudan öğretim yöntemi (açık anlatım)
Etkinlik çizelgeleriyle öğretim yöntemi
Ayrık denemelerle öğretim yöntemi
Replik Silikleştirmeyle öğretim
Akran öğretimi
Gözleyerek öğrenme
Oyun ve Müzik Becerileri Programının Alt Basamakları
GÖRSEL ALGI
OYUN OYNAMA
a. Basit
b. Sembolik
c. Müzikli
MÜZİK
- Ritim
b. Şarkı Söyleme
c. Müzik Aletleri
Oyun ve Müzik Becerileri Programı Ölçme ve Değerlendirme
Oyun ve Müzik Becerileriinde ölçme ve değerlendirme süreci; kaba değerlendirme, öğretim öncesi değerlendirme, öğretim sürecini (ders saati) değerlendirme, son değerlendirme ve öğretim sonrası (dönem sonu) değerlendirme aşamalarından oluşmaktadr. Bu aşamaların her biri ile ilgili birer örnek ve örnek ile ilgili açıklamalar aşağıda verilmiştir.
- Kaba değerlendirme
- Oyun ve müzik becerileri değerlendirilirken Kaba Değerlendirme Formu’nda bağımsız olarak Yapılan beceriler (+), bağımsız olarak yapılamayan beceriler (-) olarak işaretlenmelidir. Açıklama Bölümüne ise değerlendirme sırasındaki gözlemler yazılmalıdır.
- Kaba Değerlendirme Formu’na kayıt yapılırken bireyin tepkilerine müdahale edilmemeli ve yardımda bulunulmamalıdır.
- Kaba değerlendirme sonucunda aile ile ibirliği yapılarak BEP hazırlanmalıdır. Kaba Değerlendirme Formunda tüm kazanımlara yer verilmelidir.
- Öğretim öncesi değerlendirme
- Öğretim öncesi değerlendirme sonuçları, Performans Kayıt Tablosu’nda yer alan öğretim öncesi değerlendirme sütununa işaretlenmelidir.
- Yapılan kaba değerlendirme sonucunda Parça-şekil ilişkisi kurar kazanımının yetersiz olduğu ve bağımsız olarak yapılamadığı varsayılarak bir örnek hazırlanmıştır.
- Öğretim öncesi değerlendirmede öncelikle ele alınan parça-şekil ilişkisi becerisinin analizi yapılarak alt basamaklara ayrılmıştır: 1. Dört parçalı yuvalı yapbozun tüm parçalarını takar. 2. Beş parçalı yuvalı yapbozun tüm parçalarını takar.
Öğretim öncesi değerlendirme sütununa parça-şekil ilişkisi kurma becerisi ile ilgili işaretleme yapılırken her bir alt basamak için bireye yönerge verilerek yapıp yapamadığına bakılır. Birey istenen beceriyi gerçekleştirirse forma (+), gerçekleştirmiyorsa (-) olarak işaretlenir.
- Öğretim sürecini değerlendirme
- Öğretim sürecini değerlendirme sonuçları, her ders saati sonunda Performans Kayıt Tablosu’nda yer alan öğretim sürecini değerlendirme sütununa işaretlenir.
- Öğretim öncesi değerlendirme sonucuna göre bireyin bağımsız olarak yapamadığı kazanımın (Parça-şekil ilişkisi kurar.) alt basamakları üzerinde öğretim yapılacaktır.
- Her ders saati öğretiminin sonunda bireyin becerinin hangi basamağında kaldığı forma işlenir.
Performans Kayıt Tablosu’nun sonunda yer alan Aile Bilgilendirme Bölümüne, Parça-şekil ilişkisi kurma. becerisinin hem öğretiminin hem de kalıcılığının sağlanabilmesi için evde yapılacak olan tekrarlar ile ilgili açıklamalarda bulunulmuştur.
- Öğretim süreci değerlendirme sütununa Parça-şekil ilişkisi kurma. becerisi ile ilgili işaretleme yapılırken her bir alt basamak için bireye yönerge verilir ve yapıp yapamadığına bakılır. Birey istenen beceriyi gerçekleştirirse ilgili sütuna (+) , gerçekleştiremiyorsa (-) olarak işaretleme yapılır.
- Son değerlendirme
Oyun ve Müzik modülünde bulunan tüm kazanımlar için Performans Kayıt Tablosu’nda öğretim süreci değerlendirme basamakları gerçekleştiği (+ ya da B olarak işaretlendiği) zaman farklı soru ve materyallerle ezbere yapılıp yapılmadığını değerlendirmek amacıyla Son değerlendirme Formu hazırlanmalıdır.
- Öğretim Sonrası Değerlendirme
- Bireyin gelişimi, öğretim sürecini değerlendirme sonuçlarına uygun olarak her ay sonunda Dönem Sonu Bireysel Performans değerlendirme Formuna işlenmiştir.
- Dönem Sonu Bireysel Performans değerlendirme Formu doldurulurken Kazanımın öğretimine hangi ayda başlanmış ise ilgili sütuna, kazanım gerçekleşti ise +, kazanım gerçekleşmedi ise – olarak işaretlenir. Gerçekleşmeyen Kazanımın öğretimine bir sonraki ayda devam edilir, kazanım gerçekleştiyse + konur.
- Dönem Sonu Bireysel Performans değerlendirme Formu dönem sonunda uygulayıcılar tarafından bireyin tekrar değerlendirilmesi için veli aracılığı ile RAM’a gönderilir.
Özel eğitim Değerlendirme Kurulu’nca önerilen süre sonunda birey için gerçekleştirilmesi amaçlanan kazanımlardan gerçekleştirilemeyen ya da öğretimi yapılamayan kazananımların gerekçeleri, ayrıntılı olarak (1. öğretime hiç başlanmadı ise gerekçeleri 2. Öğretime başlanmış olmasına rağmen kazanım gerçekleştirilemedi ise hangi alt basamakta kalındığı) RAM Bilgilendirme Bölümünde açıklanacaktır.
